Nowe życie przedmiotów, czyli opowieść o ReStore

Żyjemy w świecie konsumpcyjnym. Z lekkością produkujemy, używamy i wyrzucamy. Kupujemy, mimo że jeszcze nie zużyliśmy poprzedniego, toniemy w odpadach, które przecież nie muszą być jeszcze śmieciami. Przestaliśmy naprawiać, bo nabycie nowego jest tańsze i prostsze. Wszystko to jednak ma swoje konsekwencje środowiskowe. A Unia Europejska przekonuje, że co najmniej 50% wyrzuconych przedmiotów można ponownie wykorzystać. Z pomocą przychodzi idea ekonomii cyrkularnej, a więc systemu, w którym kładzie się nacisk na zrównoważony rozwój i ponowne użycie materiałów, według zasady 3R – Reduce, Reuse, Recycle. Reduce – ogranicz konsumpcję – nie kupuj, jeśli nie potrzebujesz. Reuse – użyj ponownie – pomyśl, czy dana rzecz jest na pewno odpadem, czy może jeszcze się komuś przydać. Recycle – przerób, odzyskaj, by móc użyć w innej formie. Jak się okazuje taka koncepcja funkcjonuje w wielu miejscach na świecie już od dawna. Nieprzydatne dla jednych przedmioty znajdują swoje miejsce u nowych właścicieli. Dzieje się tak z pomocą sklepów ReStore, kiedy to rzeczy zapomniane z powrotem stają się dla kogoś ładne. W najbliższych tygodniach jeden z takich sklepów powstanie w Polsce. Co to jest Restore? ReStore to sklep charytatywny wspomagający finansowo organizację Habitat for Humanity. Fundacja ta zajmuje się wspieraniem osób borykających się z problemami mieszkalnictwa w Polsce i na świecie. Realizuje też Cele Zrównoważonego Rozwoju, zdefiniowane w Agendzie 2030 ONZ, dotyczące między innymi walki z ubóstwem, dostępu do czystej energii i oraz promowania modelowych rozwiązań w obszarze polityki mieszkaniowej. W pozyskaniu funduszy na te właśnie cele na warszawskim Targówku powstaje pierwszy w Europie kontynentalnej ReStore, jako przestrzeń łącząca ze sobą działania prospołeczne i sklep dobroczynny.

ReStore to projekt międzynarodowy. Pierwszy sklep powstał w Kanadzie, jako inicjatywa grupy wolontariuszy. Na całym świecie działa prężnie ponad tysiąc oddziałów sklepu – głównie w Stanach Zjednoczonych, gdzie powstała idea zbierania funduszy na pomoc budowy domów dla rodzin potrzebujących, lecz także w innych miejscach naszego globu – np. w Nowej Zelandii. Rzeczy sprzedawane w ReStore są niezwykłe – z historią i duszą. W polskim oddziale będzie można nabyć przedmioty wielkogabarytowe – używane stoły, krzesła, fotele, szafy, biurka i inne meble, a także rzeczy drobne – te cieszące oko i te codziennego użytku. Znajdą tam coś dla siebie poszukiwacze wyposażenia wnętrz – wazony, donice, obrazy, rzeźby, figurki, ramki na zdjęcia, szkło, porcelanę, miłośnicy gotowania – sztućce, naczynia, kubki, a także fani książek. W założeniu wszystkie te rzeczy z jakichś powodów nie są już potrzebne swoim dotychczasowym właścicielom, ale wciąż mogą znaleźć zastosowanie na nowym miejscu.

To co zostanie umieszczone na półkach tego innego niż wszystkie sklepu pojawi się tam z inicjatywy darczyńców. Prowadzone są zbiórki przedmiotów wśród osób prywatnych (np. na Targach Zero Waste), wśród instytucji, firm a także hoteli. W Polsce w dotychczasowe działania sklepu włączyły się hotele sieci Accor. Accor wspiera I tak na przykład Mercure Warszawa Grand, będący w chwili obecnej w trakcie remontu pokoi hotelowych, przekazał fundacji Habitat for Humanity łóżka i materace. Jak mówi Joanna Stanisławska, Zastępca Dyrektora Hotelu, dzięki tej akcji meble mogły zyskać nowe życie. W samym hotelu zwraca się też coraz większą uwagę na wieloaspektowe podejście do ochrony środowiska i uczestnictwo w działaniach związanych z odpowiedzialnością społeczną. ReStore został także obdarowany meblami od Novotel Warszawa Airport, w którym w swoich codziennych działaniach kładzie się nacisk na ekologię i zrównoważony rozwój. Dla Małgorzaty Nowak, Zastępcy Dyrektora Hotelu, niezwykle istotne jest ograniczanie plastiku, segregacja śmieci a także oszczędne operowanie zasobami hotelu. Stąd pomysł, by używane meble otrzymały kolejną szansę. Ewa Zbróg, Specjalista ds. Relacji z Gośćmi w Novotel Warszawa Airport uchyliła rąbka tajemnicy, że w związku z przeprowadzką w biurze grupy Accor w toku są kolejne pomysły na dary dla ReStore. Z myślą o potrzebujących Wszystko się przyda, bo choć oficjalne otwarcie sklepu ma odbyć się w marcu, to już trwa przedsprzedaż i pierwsze zakupy trafiły do nowych właścicieli. Przedmioty ze sklepu są też przekazywane nieodpłatnie beneficjentom, którzy zgłaszają się do Fundacji Habitat for Humanity Poland.

Osoby potrzebujące wsparcia są zresztą kluczowym elementem całej inicjatywy. To dla nich pozyskiwane są fundusze, to im mogą posłużyć niektóre meble jeśli zajdzie taka potrzeba, to z ich pomocą sklep ów będzie funkcjonował. ReStore ma być bowiem także przestrzenią aktywizacji zawodowej dla osób wykluczonych społecznie. Dzięki ich pracy nadgryzione zębem czasu (lub zębami psa) meble wrócą do stanu używalności. A zatem w ReStore nie tylko sprzedawane przedmioty będą niezwykłe. Sam sklep będzie inny – ma on angażować lokalną społeczność, być miejscem spotkań, warsztatów rzemieślniczych, zajęć dla dzieci i szkoleń o tematyce ekologicznej. Oraz oczywiście z ekonomii cyrkularnej – jak stosować ideę 3R w życiu – Refuse, Reuse, Recycle.

Jak hotele mogą pomóc? Hotele w każdej chwili też mogą włączyć się do akcji i zrobić coś dla planety, przekazując do ReStore elementy wyposażenia wnętrz. Warto przejść się zatem po pokojach, magazynach, schowkach i piwnicach, może czekają tam nieużywane, niepotrzebne już przedmioty, które można by przywrócić do życia. A może pracownicy chcieliby wziąć udział w charytatywnej zbiórce nieprzydatnych domowych rzeczy codziennego użytku. Jak mówi Mariusz Wojtowicz, Manager ds. Edukacyjnych i Społecznych ReStore: „Choć meble są bardzo pożądane, to jak się okazuje największą popularnością wśród klientów przedsprzedaży w ReStore cieszą się drobiazgi – lampy, podstawki, porcelana, wazony, obrazy, tekstylia dekoracyjne, sztućce, doniczki, świeczniki, kubki, filiżanki, miski, talerze i inne piękne rzeczy w dobrym stanie”. Na świecie w miejscach funkcjonowania ReStorów w porozumieniu z lokalnymi firmami, urzędami lub hotelami stawia się nawet regały opisane jako punkt zbiórki przedmiotów dla Restore. W polskim ReStore w planach jest powstanie rzeźby odpowiedzialnej społecznie stworzonej przez studentów Akademii Sztuk Pięknych, którzy otworzyli spółdzielnię TakŁadNie. Rzeźbę będzie można postawić w dostępnym dla większej ilości osób miejscu. Restore poszukuje sponsora do wykonania dzieła, które ma w zamyśle stworzenie przestrzeni z dużą ilością półek i przegródek, do przechowywania pozostawionych przez przechodniów przedmiotów. Nie każdy niepotrzebny produkt musi stać się odpadem. Upcykling, a więc ponowne włączenie do obiegu, daje przedmiotom i naszej planecie Ziemi szansę na przetrwanie. Warto więc zrobić wietrzenie szaf i znaleźć tam kilka wartościowych skarbów, które mogłyby się jeszcze przydać, by po prostu „restore”, czyli móc przywrócić je do życia. Jeśli chcesz przekazać meble i inne przedmioty wyposażenia zapraszam do kontaktu z ReStore. Mariusz Wojtowicz – mwojtowicz@habitat.pl.